Zielnik ojcow bonifratrow, kuchnia i zdrowie
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
RECEPTY ZIOŁOWE
oparte na 400-letnim doświadczeniu
ZIELNIK
OJCÓW BONIFRATRÓW
RECEPTY ZIOŁOWE
OPARTE NA 400-LETNIM DOŚWIADCZENIU
OPRACOWANIE
OJCIEC TEODOR KSIĄZKIEWICZ
AGENCJA
WYDAWNICZA
„COMES"
SŁOWO WSTĘPNE
PORADNIE ZIOŁOLECZNICZE
OJCÓW BONIFRATRÓW
00. BONIFRATRZY
93-357 ŁÓDŹ-CHOJNY
ul. KOSYNIERÓW GDYŃSKICH 61 A
wem i chcą się leczyć, dajemy do ręki poradnik zdrowia
oparty na długoletnich obserwacjach i kontaktach z ludźmi,
którzy przychodzili do naszej przychodni ziołoleczniczej.
Zdajemy sobie sprawę, że książka ta nie wyczerpała w całości
i dokładnie wszystkich schorzeń i przypadków z jakimi boryka się
współcześnie chory człowiek. Ale mamy nadzieję, że wielu pomoże ona
powrócić do zdrowia, zapoznać się z charyzmatem Braci Szpitalnych,
których celem jest niesienie pomocy choremu człowiekowi w jego
cierpieniu poprzez zioła, które są u nas w kraju dostępne.
Wszystkim tym, którzy dostaną do ręki ten Zielnik Bonifratrów
życzymy, aby św. Jan Boży, nasz Założyciel i Patron chorych, udzielał
siły w znoszeniu cierpienia i w zrozumieniu jego sensu w wymiarach
chrześcijańskich.
Tym, którzy podejmują się trudnego zadania służenia drugiemu
człowiekowi, szczególnie choremu, życzymy, aby mogli podołać
trudnym i zaszczytnym zadaniom.
W Uroczystość św. Jana Bożego, 8 marca 1997 roku.
KLASZTOR OO. BONIFRATRÓW
31-066 KRAKÓW
ul. KRAKOWSKA 48
O. TEODOR KSIĄŻKIEWICZ
Proboszcz parafii św. Jana Bożego w Warszawie.
00. BONIFRATRZY
PARAFIA ŚW. JANA BOŻEGO
00-213 WARSZAWA
Przyjęcia: ul. SAPIEŻYŃSKA 3
7
T
ym wszystkim, którzy interesują się ziołami i ziołolecznict-
BONIFRATRES
— DOBRZY BRACIA
W czasie jego kadencji powstały nowe zgromadzenia zakonne w czte-
rech włoskich miastach: Rzymie, Neapolu, Mediolanie i Perugii.
Rzymski klasztor Bracia nabyli w 1584 roku od sióstr benedyktynek
i zamienili go na szpital, który działa do dnia dzisiejszego. Tutaj mieści
się także siedziba Kurii Generalnej Zakonu.
Zakon Bonifratrów przechodził różne koleje losu. Kongregacja
włoska już na początku XVII wieku rozprzestrzeniła się w wielu
krajach Europy. Od 1602 roku miała swoje domy we Francji,
od 1605 roku — w Niemczech, od 1609 roku — w Polsce. A więc
nasze opóźnienie w stosunku do krajów Europy zachodniej na
początku XVII wieku w dziedzinie rozwijania szpitalnictwa wynosiło
tylko kilka lat!
Do końca wieku XVII powstało we Włoszech 6 prowincji, w któ-
rych bracia prowadzili 75 szpitali. Włoskiej kongregacji podlegała
Francja (z koloniami i 40 szpitalami), Niemcy (z Węgrami i 32
szpitalami) oraz prowincja polsko-litewska (z 17 szpitalami). Pod
koniec XVIII wieku kongregacja hiszpańska obejmowała 8 prowincji:
3 hiszpańskie z 60 szpitalami, portugalską z Indiami, Brazylią i 28
szpitalami oraz kolumbijską z 13 szpitalami. Wreszcie w Peru i Chile
łącznie pracowało 20 szpitali, w Meksyku 31 i na Filipinach 5. W ten
sposób Zakon opanowywał nowe lądy.
Wiek XVIII przyniósł Zakonowi liczne klęski. W czasie rewolucji
francuskiej zniszczone zostały szpitale Bonifratrów i sam Zakon poniósł
wielkie straty. W Niemczech kres prowincji położyła sekularyzacja.
Część prowincji polskiej zniszczyły rozbiory. Rewolucja hiszpańska
w 1835 roku spowodowała upadek Zakonu w kraju jego powstania.
Zubożały także klasztory w Portugalii. W 1866 roku włoski rząd
wolnomularski zabrał Braciom wszystkie szpitale — pozostało jedynie
kilka w państwie kościelnym. W całym Zakonie z 347 szpitali likwidacji
uległo ponad 300. Najszczęśliwiej wyszła z tych wydarzeń prowincja
austro-węgierska, mimo prześladowań Józefa II.
Gdy ulegały zniszczeniu klasztory i szpitale w jednych krajach,
powstwały nowe — w innych. Ożywienie rozpoczęło się we Francji,
potem dotarło do Irlandii, Anglii i Kanady. Prowincja irlandzka
zakładała szpitale w Stanach Zjednoczonych i w Australii. W 1831 roku
odżywa na nowo Zakon w Bawarii. Starania włoskiego zakonnika
O. Benedykta Menni przynoszą ponowne powołanie do życia prowincji
hiszpańskiej. (Dziś Hiszpania ma trzy prowincje, a ponadto jeszcze
siedziby w Boliwii, Chile, Peru i Argentynie, Wenezueli, Meksyku
a nawet na Kubie).
jednocześnie ich zadaniem: czyńcie dobrze bracia. W Polsce
znani jako Dobrzy Bracia — Boni Fratres.
Założycielem Zakonu Braci Miłosierdzia był Portugalczyk
Jan Ciudad znany jako Święty Jan Boży (w 1995 roku minęło 500 lat
od Jego narodzin). Życie Jana Bożego było niezwykle burzliwe
i ciekawe, był m.in. żołnierzem, pasterzem, sprzedawcą książek
0 tematyce religijnej, pielęgniarzem i lekarzem. Dał początek nowej
erze szpitalnictwa w Europie.
Pierwszą wspólnotę Braci Miłosierdzia Jan Boży zorganizował
w szpitalu własnym w Grenadzie w 1540 roku. Mimo powstania wielu
nowych fundacji w Hiszpanii i we Włoszech i mimo napływu licznych
kandydatów, stowarzyszenie to długo nie miało ustalonej formy
organizacyjnej.
Regułę —jako podstawę życia i duchowości według św. Augustyna
— Bracia Miłosierdzia otrzymali dopiero w 1571 roku od Papieża
Piusa V. Zasadniczy tekst reguły składa się z 12 rozdziałów, między
innymi o miłości Boga i bliźniego, o pokorze, modlitwie i poście,
opiece nad chorymi, stroju, skromności wewnętrznej i zewnętrznej,
upominaniu braterskim, wspólności posiadaniu dóbr, o przepraszaniu
1 darowaniu win, dobrowolnym zachowaniu reguły. Podkreślone jest
zachowanie wstrzemięźliwości w pokarmach i napojach, a także
zachowanie czystości i opanowanie pragnień i uczuć. Reguła nie
określa wyraźnie form działalności, ale ma nastawienie praktyczne, co
nadaje jej elastyczność i możliwość dostosowania do różnych potrzeb,
a zwłaszcza szpitalnictwa.
W 1586 roku papież Sykstus V podniósł zgromadzenie do rangi
Zakonu, którego członkowie oprócz trzech podstawowych ślubów
zobowiązują się ślubem specjalnym dożywotnio służyć chorym.
Pierwszym przełożonym generalnym Zakonu został Piotr Sarian.
8
9
B
racia Miłosierdzia — Fate Beni Fratelli — ich imię jest
Ojciec Benedykt założył też Zgromadzenie Sióstr Szpitalnych od
Najświętszego Serca Pana Jezusa, które odtąd stale towarzyszą
Bonifratrom w ich pracy z chorymi.
Zakon dzisiaj zdobywa uznanie nie tylko dzięki wiernie pełnionemu
posłannictwu, ale także ze względu na zawodowe przygotowanie
Braci. W szpitalach zakonnych reprezentowane są liczne specjalności
wiedzy medycznej.
Od wieków Ojcowie Bonifratrzy praktykowali leczenie ziołami.
Czynią to i dzisiaj. Tradycja wsparta nowoczesną wiedzą sprawia, że
ich metody leczenia cieszą się wciąż rosnącym zaufaniem chorych.
W szpitalach Bonifratrów na całym świecie pracują także lekarze
świeccy. Ich działaność wspomagają społecznie zaangażowani ocho-
tnicy.
SZPITALE I INNE ZAKŁADY LECZNICZO-OPIEKUŃCZE
PROWADZONE PRZEZ BONIFRATRÓW W POLSCE
Lp.
Miejscowość
Fundator
, . • Uwagi
założenia
T
T
°
1.
2.
3.
Kraków
Zebrzydowice
Pułtusk
Walerian Tamburini
Mikołaj Zebrzydowski
Bp. Henryk Firlej
1609
1611
1615
Istnieje
Istnieje
Przeniesiono
do Łowicza
do 1807 r.
4.
5.
6.
7.
Łowicz
Wilno
Łuck na Wołyniu
Stary Szotland
k. Gdańska
Nowogródek
Bp. Henryk Firlej
Bp. Abraham Woyna
kan. Baltazar Tyszka
Jan Tesmer woj.
malborski
Kazimierz Leon Sapieha
podkancłerz
Bp. Mikołaj Świrski
1626
1635
1639
1646
do 1843
do 1807
8.
1646
1649
1649
1649
1649
do 1836
do 1864
9.
10.
11.
12.
Lublin
Krasnystaw
Zamość
Podegrodzie na Spiszu
APTEKA WATYKAŃSKA
Zajmując się leczeniem od wieków Bracia Miłosierdzia posługiwali
się przede wszystkim lekami własnego pomysłu i sami je przygotowy-
wali. Wykorzystując dawne tradycje (najprawdopodobniej i dorobek
wiedzy medycznej lekarzy arabskich), jak i własną praktykę i doświad-
czenie osiągali swoistą doskonałość w leczeniu. Wiedzę przenosili
wszędzie tam, gdzie się pojawiali.
Te „talenty" farmaceutyczne braci zauważył Papież Pius IX, który
w 1874 roku wezwał Bonifratrów do Watykanu zlecając im „serwizio
farmacenti per la notte" i przeznaczając na ten cel stałe pomieszczenie.
Za służbę tę był odpowiedzialny pierwszy aptekarz watykański, Czech
z pochodzenia, brat Eusebio Frommer. Apteka watykańska została
jednak oficjalnie otwarta w 1927 roku w pobliżu bramy św. Anny,
a w 1929 roku przez Papieża Piusa XI przeniesiona na obecne miejsce.
Dziś już powszechnie apteka watykańska kojarzy się z Bonifratrami.
Stan. Herakliusz
Lubomirski
Bp. Hieronim Sanguszko
Bogusław Leszczyński
Chorąży koronny Jan
Sobieski (Jan III)
Jan Mniszek z Burzenina
do 1805
Prowincja
Węgierska
13.
14.
15.
Raków Mińszczyzna
Warszawa
Lwów
1649
1649
Istnieje
1659
1665
1783 Józef I
1787
Istnieje
16.
17.
Przemyśl
Cieszyn
Proboszcz Adam
Borek
Teodor Antoni
Wańkowicz
Bp. Karol Piotr
Pancerzyński
Aleksander Sapieha
169
^
170
0
18.
Mińsk
1709
1839
19.
Grodno
1728
1785
1785
1871
1843
1842
1793-
Istnieje
20.
21.
22.
23.
Wysokie Litewski
Kalisz
Bogucice-Katowice
Marysin k. Gostynina
Wlkp.
Iwonicz
Łódź
ks. Leopold Markiefka
Marceli Żółtowski
ks. prób. Podgórski
polec. Kurii Gen.
w Rzymie
gosp. konw. Krak.
Zakupione przez Kurię
Prow.
1895
1924
Istnieje
24.
25.
1925
1913
Istnieje
Istnieje
26.
27.
Zielona-Świętniki
Zakopane Krzeptówki
1958
Istnieie
10
11
Rok
[ Pobierz całość w formacie PDF ]