Zeppelin Staaken R.IV 1915, Encyklopedia militariów MarkaF - lotnicze
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
//-->NIEMCYTechnika lotniczaBROŃ1915Ciężki samolot bombowyZeppelin Staaken R.IVDane taktyczno-techniczneZeppelin Staaken R.VI. Typ:ciężki samolot bom-bowy.Data oblotu:11.04.1915.Konstrukcja:dwupłat okonstrukcji mieszanej, z przewagą metalu, płaty drewnianez pokryciem płóciennym, podwozie stałe składało się ztrzech zespołów kół oraz płozy ogonowej.Napęd:sześćsilników rzędowych sześciocylindrowych chłodzonych wo-dą Mercedes D.IVa o mocy po 260 kM, dwa silniki w ka-dłubie napędzają jedno drewniane śmigło ciągnące oraz naskrzydłach dwie gondole silnikowe, każda mieści po dwasilniki, każda napędzana jednym śmigłem pchającym,wszystkie śmigła drewniane łopatowe.Długość:22,10 m.2Wysokość:6,30 m.Rozpiętość:42,20 m.Powierzchnia nośna:332 m .Masa własna:7920 kg.Masa maksymalnastartowa:11850 kg.Prędkość maksymalna:130 km/h.Pułap:3800 m.Czas wznoszenia na 3000 m:43 minuty.Czaslotu:7 godzin.Zasięg:800 km.Zasięg maksymalny:2000 km.Wyposażenie:instalacja elektryczna, radio, oświetlenie,reflektory, ogrzewanie, aparatura nawigacyjna, wewnętrzna łączność pomiędzy członkami załogi na zasadzie telegrafu.Uzbrojenie:5 ruchomych kaemów LMG Spandau 08/15 kal. 7,92 mm oraz 900-2000 kg bomb.Załoga:7 osób.Wkrótce po wybuchu I wojny światowej hrabiaFerdinandAdolf von Zeppelinzainicjował prace nadciężkimi bombow-cami,które zgodnie z jego przewidywaniami mogły mieć wielkieznaczenie dla wysiłku wojennego Rzeszy. Projektowanie warian-tu lądowego rozpoczął prof. Alexander Baumann, którego proto-typZeppelin-Staaken VGO.Iokreślił zasadniczy układ i gabarytywszystkich późniejszych gigantów. Do budowy samolotu wynaję-to jedną halę w zakładach Gotha, otrzymała ona nazwę Ver-suchsbau Gotha-Ost a powstający tu samolotVGO.IlubR.I.Byłto dwupłat z wąskim kadłubem o przekroju prostokątnym i dwupłatowym usterzeniem skrzynkowym, spoczywający naośmiokołowym podwoziu głównym i (zależnie od obciążenia) dwukołowym przednim lub pojedynczej - tylnej płozie. Po-czątkowo był napędzany trzema silnikamiMaybach Mb.IVo mocy 240 KM, z których jeden umieszczono w dziobie ka-dłuba, a dwa pozostałe (ze śmigłami pchającymi) w gondolach między skrzydłami. W tym czasie był największym samo-lotem świata, rozpiętość skrzydeł sięgała 42 metrów a powierzchnia nośna wynosiła 330 metrów kwadratowych.2Oblatany11 kwietnia 1915rokuVGO.I miał mizerne osiągi, toteż dodanojeszcze dwa silniki Mb. IV z przodu gondoli iw takiej konfiguracji uległ katastrofie pod-czas prób, ale w tym czasie w budowie znaj-dowały się juz cztery następne prototypy.Niemal identycznytrzysilnikowy VGO.llzostał użyty bojowo przeciw Rosji. W 1916roku z pracami przeniesiono się do byłegohangaru sterowcowego w Staaken pod Ber-linem. Tutaj powstał trzeci prototyp.VGO.IIImiałsześć sparowanychsilnikówMerce-des D.IIIo mocy 160 KM, napędzającychtrzy śmigła- jedno ciągnące na dziobie idwa pchające z tyłu gondoli między skrzy-dłami. Czwarty samolot reprezentował po-dobny układ napędowy, przy czym w dziobiepozostawiono dwa silniki Mercedes D.lll, alekażda gondola mieściła dwa najnowszeBenz Bz. IVo mocy 220 KM. Ten egzem-plarz jako pierwszy otrzymał wojskoweoznaczenieR.IV(odRiesenflugzeug,sa-molot-gigant).Pierwszy samolot R.IV oblatano w1916roku ale dopiero28 września 1917roku pierwsze dwa samoloty wykonały bom-bardowanie Anglii. Teoretycznie samolotposiadał udźwig bomb dochodzący do 2000kg, lecz podczas lotów nad Anglię zapaspaliwa zezwalał na zabranie 900-1000 kgbomb. Cena jednego samolotu wynosiłaówcześnie około 0,5 mln marek i choć byłato duża suma i tak niewspółmiernie niska wstosunku do sterowców używanych dobombardowań. Za cenę jednego nowegoZeppelina można było wyprodukować ponad60 bombowców klasy R. Załogę samolotustanowiło 5-7 ludzi, zbudowano39egzem-plarzy R.IV, jeden z nich o numerze seryj-nym R-IV-12 wykonał ponad 20 nocnychlotów bombowych nad Anglię, zrzucił 25 tonbomb, wytrzymał zderzenie z liną balonuzaporowego i dotrwał w użyciu do końca Iwojny. Dzięki silnemu uzbrojeniu czyli 5ruchomych kaemów samolot był trudnymprzeciwnikiem w walce z myśliwcami prze-ciwnika. Pojedynczy myśliwiec miał szansena zwycięstwo. Wszystkie zbudowane sa-moloty trafiały do dwóch jednostek samolo-tów olbrzymów (Riesenflugzeug-Abteilung)czyli Rfa 500 i Rfa 501 używane głównie nafroncie zachodnim choć zdarzały się też lotypo wschodniej stronie.W ostatnim roku wojny powstałokilka modyfikacji samolotu serii R różnią-cych się głównie napędem oraz wyposa-żeniem.R.Vpowrócił do układu z pię-cioma silnikami Mb.IV o mocy 240 KM,ale w gondolach zastosowano śmigłaciągnące, natomiastseryjne R.VI,z któ-rych pierwszy trafił do jednostki wczerw-cu 1917roku, były napędzaneczteremamocniejszymisilnikamize śmigłami naobu końcach gondoli, co pozwoliło zrezy-gnować z zespołu napędowego w dzio-bie. Łącznie powstało18 bombowcówR.VI,z tego jeden w zakładach macie-3rzystych, a pozostałe w kooperujących fabrykachAviatik(sześć), OstdeutscheAlbatrosWerke (cztery) iSchutte-Lanz(siedem).Czternaście z nich brałoudział bezpośredni w działaniachbojowych na wschodnim i zachodnimfroncie. Samoloty były używaneprzez lotnictwo niemieckie do nalo-tów na Anglię. Wszystkie egzempla-rze tego typu zostały w czasie wojnyzniszczone, jednak tylko dwa ze-strzelili piloci angielscy, pozostałeuległy rozbiciu w wyniku przymuso-wym lądowań w drodze do baz.W krakowskim Muzeum Lot-nictwa Polskiego znajduje się, odna-leziona po 1945 roku na złomowiskukoło Czarnkowa, jedna gondola silni-kowa wraz z dwoma silnikami Mer-cedes D-IVa, zamontowanym: wtandem jeden za drugim. Gondola tapochodzi z samolotu-olbrzyma Sta-aken R.VI (Alb) nr 36/16, zbudowa-nego w 1917 roku w fabryce AlbatrosFlugzeug Werke. Samolot ten zostałprzekazany, po locie odbiorczym wfabryce w październiku 1917 rokuzastępczemu oddziałowi samolo-tów olbrzymów w Doberitz (Rie-sen Ersatz Abteilung-Döberitz) iprzebazowany został w ramachtej jednostki do Kolonii. Późniejjuż w ramach eskadry Rfd 501samolot ten uległ rozbiciu naterenie Belgii, wracając z nalotuna Anglię w nocy z 7 na 8 marca1918 roku. Znajdująca się w zbio-rach muzeum gondola jest kom-pletna z wyjątkiem śmigieł.Ich następcami w1918roku byłytrzy R.XIVitrzyzbliżo-neR.XV- ze słabszymi silnikamiMb.lVa o mocy 245 KM, co ozna-czało powrót do układupięcio-silnikowego,lecz tym razem zpięcioma śmigłami. Budowany uAviatika nowoczesny czterosilni-kowyR.XVI (Av)w każdej gon-doli miał silnik Benz Bz.VI o mo-cy 530 KM ze śmigłem ciągną-cym i Bz.IVa o mocy 220 KM wukładzie pchającym. Przed koń-cem wojny oblatano tylko jedenz trzech budowanych egzempla-rzy. PojedynczyR.VIIzachowałukład silników (dwa D.lll i czteryBz.IV) prototypu R.IV, od które-go różnił się jedynie usterze-niem. PrototypowyStaaken Lbył bazującym na R.VI wod-nosamolotem pływakowym zczterema silnikami Mercedes D.IVa o mocy 260 KM, a trzy wodnosamoloty typuStaaken 8301z identycznym zespołemnapędowym różniły się od niego zupełnie nowym kadłubem.Po wojnie powstał jeszcze jeden gigant - pasażerskiStaaken E.4/20,którego konstruktorem byt inż. Adolf Rohr-bach. Od maszyn z okresu wojny różnił się on zdecydowanie układem górnopłata z czterema silnikami Mb.lVa o mocy245 KM na krawędzi natarcia płata. Przestronny kadłub mieścił dwuosobową załogę w otwartym kokpicie i zakrytą kabinędla18 pasażerów,do której dostęp zapewniał podnoszony dziób kadłuba. Po oblocie jesienią1920roku dalsze pracenad samolotem zostały zabronione przez komisję aliancką i w1922roku prototyp zezłomowano.4
[ Pobierz całość w formacie PDF ]